Blozen
Wat is blozen?
Blozen is het plotseling rood worden van het gezicht, de hals en de nek . Het ontstaat in situaties van angst of opwinding. Typische situaties zijn spreken in het openbaar, plotselinge verlegenheid etc. Soms blozen mensen ook zonder dat een duidelijke uitlokkende factor aanwezig is. Meestal is er sprake van een aangeboren aanleg om in stressvolle situaties te blozen. Mensen die blozen voelen zich door het blozen vaak in verlegenheid gebracht en soms kan het probleem leiden tot sociale stress of zelfs fobieën.
Hoe wordt het veroorzaakt?
Bij blootstelling aan ‘gevaar’ of emotionele stress reageert het lichaam. Deze reactie verloopt via de sympathicus zenuw. Door deze activatie gaan de kleine bloedvaatjes in de huid open staan waardoor de doorbloeding sterk toeneemt.
Er zijn echter ook nog vele andere oorzaken die aanleiding kunnen geven tot blozen en die niet gebonden zijn aan emotionele situaties, zoals:
Temperatuurswisselingen
Couperose
Koorts
Opvliegers in de menopauze (daling oestrogeen spiegel)
Alcohol gebruik
Geneesmiddelen
Gekruid voedsel
Scombrotoxine vergiftiging (door eten van bedorven tonijn of makreel)
Phaeochromocytoom (bijniertumor)
Carcinoïd syndroom
Is blozen iets om een arts over te raadplegen?
In principe is blozen een onschuldig fenomeen (hoewel het in de sociale omgang soms behoorlijk lastig kan zijn). Als de psychologische stress door blozen teveel toeneemt is het zinvol om hier met de huisarts over te praten. Wanneer blozen voor U een nieuw probleem is, of wanneer het patroon van bloosaanvallen verandert of gepaard gaat met andere verschijnselen (galbulten, diarrhee etc.) is het verstandig dit voor te leggen aan Uw huisarts.
Carcinoïd syndroom
Een vorm van blozen die een ernstige oorzaak heeft zien we bij het carcinoïd syndroom. Hierbij is er in typische gevallen sprake van bloosaanvallen die langdurig zijn en gepaard kunnen gaan met diarrhee, lage bloeddruk en ademhalingsproblemen. De aanvallen kunnen o.a. worden uitgelokt door alcohol en bepaalde voedingsmiddelen. De oorzaak van het carcinoïd syndroom is meestal een carcinoïdtumor, een zeldzaam soort kanker die uitgaat van darmcellen. Wanneer blozen gepaard gaat met een of meer van de bovengenoemde verschijnselen is het dus belangrijk om Uw arts te raadplegen!
Hoe wordt het behandeld?
Bij de niet-stress gerelateerde vormen van blozen is het zinvol om te proberen vermijdbare prikkels te ontlopen (gekruid voedsel, alcohol, geneesmiddelen (zo mogelijk) en temperatuurswisselingen).
Er is een gel verkrijgbaar (brimonidine gel, Mirvaso ®) die in staat is de roodheid voor een periode van ca. 12 uur te laten verdwijnen.
Blozen door emotionele stress kan (indien nodig) op verschillende manieren worden aangepakt:
Psychologische therapie
Met cognitieve gedragstherapie kan getracht worden het verband tussen de lichamelijke reacties (in dit geval blozen) en de gebeurtenis die het blozen uitlokt (bijvoorbeeld een ontmoeting met een andere persoon) te verminderen.
Geneesmiddelen
Bepaalde geneesmiddelen kunnen de bloosreactie verminderen. Deze medicijnen zijn niet ontwikkeld met dit doel maar kunnen (soms) wel zorgen voor minder blozen. Deze geneesmiddelen kunnen ernstige bijwerkingen veroorzaken. Gebruik deze middelen NOOIT zonder overleg met de huisarts!
Anxiolytica
Medicijnen die bedoeld zijn om angsten te verminderen kunnen stressreacties dempen. Het blozen kan daarmee verminderen, zowel in frequentie als in ernst.
Bèta-blokkers
Deze medicijnen werken doordat zij door stressvolle omstandigheden versnelde hartritmes kunnen tegengaan. Door dit mechanisme voelen mensen zich zekerder en kan het blozen verminderen.
Clonidine
Dit middel is eigenlijk een medicijn tegen hoge bloeddruk. Het dempt ook de reacties die uitgaan van signalen die aanleiding geven tot vaatverwijding (zoals blozen).
Operatief
Omdat het ‘bloossignaal’ wordt doorgegeven via de sympathicus zenuw kan het blokkeren van deze zenuw een gunstig effect hebben op het blozen. Dit betreft een operatieve ingreep die wordt uitgevoerd door de neurochirurg onder algehele anesthesie. Gezien het feit dat deze operatie zeer ingrijpend en niet zonder risico’s is, wordt deze behandeling slechts in zeer extreme situaties overwogen.
gerelateerde onderwerpen
Literatuur
Girish G et al: Role of surgical thoracic sympathetic interruption in treatment of facial blushing: a systematic review. Postgrad Med. 2017 Mar;129(2):267-275.
Sadeghian A et al: Etiologies and management of cutaneous flushing: Nonmalignant causes. J Am Acad Dermatol. 2017 Sep;77(3):391-402