Witte plekken op de huid
Welke soorten witte plekken op de huid zijn er?
Er wordt een verschil gemaakt tussen echt witte plekken (ongepigmenteerd of ook wel: ‘gedepigmenteerd’) en lichtere plekken op de huid die niet volledig ontkleurd zijn (minder-gepigmenteerd of ook wel ‘gehypopigmenteerd’).
In dit overzicht wordt een aantal belangrijke oorzaken van ontkleurde plekken op de huid genoemd. De lijst is niet volledig: raadpleeg altijd uw arts bij onbegrepen witte plekjes op de huid.
Auto-immuun ziekten
Bij deze ziekten valt het eigen afweersysteem van het lichaam gericht de pigment aanmakende cellen (melanocyten) aan. Door het verdwijnen van de melanocyten wordt er helemaal geen pigment meer aangemaakt en ontstaan er volkomen witte plekken. Auto-immuunziekten die dit doen zijn:
Vitiligo
Vitiligoplekken zijn wit van kleur omdat al het pigment er uit verdwenen is. Heel typisch voor vitiligo is de scherpe begrenzing met de normale huid. De witte plekken vallen het meeste op bij een zongebruinde of van nature gepigmenteerde huid.
Hoewel vitiligoplekken op het gehele lichaam kunnen voorkomen zijn er bepaalde voorkeursplaatsen aan gte wijzen. Deze voorkeursplaatsen zijn het gezicht, de handen en plekken in het schaamgebied. Ook op plekken waar de huid beschadigd wordt kunnen mensen met aanleg voor vitiligo nieuwe ontkleurde plekken ontwikkelen.
Halo-moedervlek
Ook bij een halo-moedervlek worden de pigmentvormende cellen van de huid aangevallen. In dit geval gaat het over melanocyten in bepaalde moedervlekken. Het pigment in de moedervlek verdwijnt vanaf de rand en er blijft een witte plek over. Halo-moedervlekken komen vrij veel voor, vooral op jeugdige leeftijd. Wanneer volwassenen halo-moedervlekken gaan ontwikkelen zal de dermatoloog extra kritisch naar de moedervlekken kijken, zowel naar de halo-moedervlek als naar de andere moedervlekken. Soms verraadt een halo-moedervlek de aanwezigheid van een melanoom!
Lichen sclerosus
Lichen sclerosus is een ontstekingsziekte van de huid die leidt tot witte, iets littekenachtige, plekken op de huid. Heel vaak komt lichen sclerosus voor in het genitaal gebied (lichen sclerosus van de vulva en lichen sclerosus van de penis), maar komt ook wel op andere delen van de huid voor. Buiten het genitaalgebied wordt lichen sclerosus vooral op de romp gezien.
Morfea
Bij morfea ontstaat een verdikking van de huid met uiteindelijk een verlittekeningsproces. Morfea (gelokaliseerde sclerodermie) is meestal iets bruin verkleurd maar centraal is er vaak sprake van een witte verlitteking centraal in de plekken. Morfea kan op alle delen van de huid voorkomen. Er is een voorkeur voor plooien en drukplekken op de huid.
Postinflammatoire hypopigmentatie
Bij heel veel eczeem-achtige aandoeningen kan na het verdwijnen van het eczeem tijdelijk een lichte plek overblijven. Tijdens de ontsteking zijn de pigment bevattende hoorncellen van de huid verdwenen en daardoor blijft een lichte plek over. Dit kan gebeuren bij eczeem, psoriasis, maar ook bij schimmel- en gistinfecties. Dit heet postinflammatoire hypopigmentatie.
Sommige van deze hypopigmentaties komen heel veel voor. Goede voorbeelden zijn pityriasis alba (witwang), vooral in het gelaat en op de bovenarmen en pityriasis versicolor (zomergist) waarbij lichte vlekken vooral ontstaan op de schouders en hoog op de rug. Hoe donkerder het huidtype is, hoe opvallender de ontkleuring van de huid is.
Aangeboren aandoeningen met witte vlekken
De aangeboren aandoening tubereuze sclerose is een genetische ziekte waarbij in verschillende organen, waaronder ook de huid, zwellingen (hamartomen) kunnen ontstaan. In de huid ontstaan deze onder andere in het gelaat (angiofibromen) en bij de nagels (Koenense tumoren). Deze hamartomen in de huid zijn goedaardig. In andere organen, zoals de hersenen, zijn hamartomen bij tubereuze sclerose minder onschuldig: hier kunnen ze onder meer leiden tot epilepsie.
Tot de eerste verschijnselen van tubereuze sclerose behoren lichte plekken op de huid, meestal op de romp gelokaliseerd.
Andere aandoeningen met witte vlekken
Bij confettihuid ontstaan er in de loop der jaren talloze witte plekjes op de huid, met name op de aan zonlicht blootgestelde huid aan armen en benen. De uitgebreidheid van de confettihuid is afhankelijk van de hoeveelheid schade door de zon: hoe meer zonblootstelling in het verleden, hoe meer ‘confettiplekjes’ !
Aan witte plekken gerelateerde onderwerpen
donkere plekken op de huid
rode plekken op de huid