Anorexia
Wat is anorexia nervosa?
Anorexia nervosa (AN) is een van de meest voorkomende eetstoornissen. Mensen die lijden aan anorexia nervosa eten obsessief weinig en weigeren hun lichaamsgewicht te laten uitkomen boven 85% van het gewicht dat verwacht zou mogen worden bij mensen van hun leeftijd en lichaamsbouw. Anorexia nervosa wordt vooral gezien bij jonge vrouwen en wordt beschouwd als een psychiatrische aandoening met lichamelijke complicaties. Een aantal van deze lichamelijke complicaties betreffen de huid.
Waarom is het herkennen van huidafwijkingen van belang?
Mensen met anorexia hebben vanzelfsprekend een goede behandeling nodig. Het is bekend dat de kans op genezing van anorexia samenhangt met een vroege behandeling (en dus ook herkenning!) ervan. Gezien het goed zichtbare karakter van huidafwijkingen kunnen deze een sleutel zijn bij het stellen van de diagnose. Alertheid van de patient, omgeving en artsen op deze huidsignalen kunnen daarom een vroege herkenning mogelijk maken zodat tijdige verwijzing naar de juiste hulpverleners mogelijk is.
Huidafwijkingen bij anorexia nervosa
Vrijwel alle huidafwijkingen (op één na) die kunnen optreden bij anorexia nervosa zijn niet specifiek: dat wil zeggen dat ze ook in andere situaties kunnen optreden. Een combinatie van deze huidverschijnselen, vanzelfsprekend gecombineerd met het overig lichamelijk onderzoek en anamnese kunnen alle betrokkenen wel op het spoor zetten van deze aandoening!
Er zijn ongeveer 40 huidafwijkingen beschreven die bij anorexia kúnnen voorkomen. De belangrijkste zijn:
Lanugo beharing
Lanugo haren zijn dunne, donsachtige haartjes die bij anorexia vooral kunnen ontstaan op de rug, buik en armen. Deze donsharen zijn vaak gepigmenteerd. Lanugo beharing is een veel voorkomende afwijking bij anorexia, vooral bij jongere patiënten. Deze toegenomen beharing is mogelijk het gevolg van een te traag werkende schildklier door de anorexia.
Droge huid
Een droge huid is natuurlijk een verschijnsel dat bij een groot deel van de bevolking regelmatig wordt waargenomen. Een extreem droge huid is echter een van de verschijnselen die bij verhongering vaak optreedt.
Haaruitval en nagelafwijkingen
Tekort aan voeding geeft ook een verhoogd risico op haarverlies (telogeen effluvium). Nagels worden breekbaarder en er kunnen makkelijker ontstekingen van de nagelwallen en -riemen ontstaan.
Acne
Het is een gegeven dat acne regelmatig wordt gezien bij jonge vrouwen met anorexia. Het is niet duidelijk of de acne wordt beinvloedt door de anorexia, of dat (omgekeerd) acne de anorexia mede in de hand werkt. Er is mogelijk een wisselwerking tussen enerzijds strenge dieeten die jonge vrouwen zichzelf ten onrechte opleggen in verband met hun acne en anderzijds de beginfase van echte anorexia nervosa.
Purpura
Door verhongering kan het beenmerg onderdrukt worden waardoor te weinig bloedplaatjes worden aangemaakt. Door het bloedplaatjestekort kunnen kleine bloedinkjes (purpura) in de huid ontstaan. Ook frequente neusbloedingen kunnen voorkomen.
Het teken van Russell
Heel kenmerkend voor anorexia nervosa is het teken van Russell. Dit zijn zijn eeltige plekken aan de handrug van de dominante hand die ontstaan door herhaalde lichte beschadiging van de huid als gevolg van het in de mond steken van de vingers om braken op te wekken.
literatuur
Strumia R: Skin signs in anorexia nervosa. Dermatoendocrinol. 2009 Sep-Oct; 1(5): 268–270.
gerelateerde onderwerpen