Subacute cutane lupus erythematosus
Wat is het?
Subacute cutane lupus erythematosus (SCLE) is een vorm van lupus erythematosus van de huid. Het komt minder vaak voor dan de chronische discoide lupus erythematosus (CDLE). In tegenstelling tot CDLE heft SCLE niet de neiging littekens of atrofie van de huid te veroorzaken.
Hoe ziet het eruit?
Subacute cutane lupus erythematosus kan beginnen met rode, iets verdikte plekken. Deze kunnen later veranderen in ringvormige plekken. Deze ringvormige plekken zijn karakteristiek voor SCLE maar deze typische verschijningsvorm ontstaat niet altijd. Soms blijven het toch meer individuele rode plekken. SCLE is vaak op de rug en de schouders gelocaliseerd maar ook andere locaties zoals het gezicht en de benen kunnen meedoen.
Hoe ontstaat het?
Voor het ontwikkelen van SCLE bestaat een zekere genetische aanleg. Dragers van bepaalde antigenen (HLA-B8, HLA-DR3, HLA-DRw52 en HLA-DQ1) hebben een duidelijk verhoogd risico op het ontwikkelen van deze aandoening. De huidafwijkingen worden meestal uitgelokt door blootstelling aan zonlicht, maar ook het gebruik van bepaalde geneesmiddelen (zoals hydrochloortiazide en ACE remmers) kan leiden tot het ontstaan van de huidafwijkingen.
Wie krijgt het?
Net zoals bij heel veel andere autoimmuunaandoeningen hebben vrouwen vaker last van SCLE dan mannen: ca. 80% van de patienten is vrouw. De eerste verschijnselen kunnen op elke leeftijd optreden, de gemiddelde leeftijd ligt rond 45 jaar. SCLE bij jonge kinderen is zeer zeldzaam.
SCLE en SLE
Ongeveer 50% van de patienten met SCLE blijkt ook te voldoen aan de criteria voor SLE (de gevaarlijker systemische vorm van lupus erythmatosus). Patienten die een combinatie hebben van SCLE en SLE zouden mogelijk een relatief mildere vorm van SLE ontwikkelen, maar deze zienswijze is niet onomstreden.
Hoe wordt het behandeld?
Een van de belangrijkste onderdelen van de behandeling is een goede bescherming tegen zonlicht. Een beperkte SCLE van de huid kan vaak goed onder controle gebracht worden met sterke corticosteroid crème of zalf (klasse 3 of 4). Wanneer deze behandeling onvoldoende effect heeft kan de arts ook antimalaria-medicijnen voorschrijven zoals hydroxychloroquine. Wanneer mensen roken dient dit gestopt te worden omdat bij rokers de medicatie minder goed aanslaat.
In uitzonderlijke gevallen, wanneer de hierboven genoemde standaard therapie niet aanslaat, kan een behandeling met dapson, retinoiden of medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken worden overwogen.
Leefregels
Omdat zonlicht (en andere bronnen van ultraviolet licht) de huidafwijkingen kunnen uitlokken is een goede bescherming tegen de zon van belang. Ook dient het gebruik van geneesmiddelen die SCLE kunnen uitlokken vermeden te worden.
Controles en vooruitzichten
Het is belangrijk regelmatig de dermatoloog te bezoeken om te controleren of de SCLE niet doorzet richting een systemische lupus erythematosus. Bij een stabiele SCLE wordt geadiviseerd tenminste twee keer per jaar een controle uit te voeren. Deze zal ondermeer bestaan uit bloedcontrole waarbij gekeken wordt naar de functie van de organen en naar de aanwezigheid van circulerende autoimmuunantistoffen in het bloed.
De SCLE kan overigens uiteindelijk vanzelf uitdoven.
Gerelateerde onderwerpen
chronische discoide lupus erythematosus
ringvormige huidafwijkingen