Allergie voor geurstof
In welke producten komen geurstoffen en parfumgrondstoffen voor?
Parfumgrondstoffen zijn de bestanddelen van parfums. Een parfum kan bestaan uit enkele van deze grondstoffen tot meer dan 300. Vele hiervan zijn van plantaardige oorsprong (bijvoorbeeld rozenolie, lavendelolie, vanille), anderen zijn chemisch bereid (gesynthetiseerd).
Cosmetica
Parfums komen voor in cosmetische producten die voor hun geur gebruikt worden zoals “echte” parfums, eau de toilette, eau de cologne, deodorant en aftershave. Eigenlijk zijn alle verzorgende cosmetische producten (crèmes, milks, lotions, tonics) en decoratieve cosmetica (rouge, oogschaduw, lippenstift) geparfumeerd.
Toiletartikelen
Zeep, badschuim, doucheschuim, shampoo en tandpasta worden zeer vaak (sterk) geparfumeerd.
Huishoudelijke artikelen
Ook vele huishoudelijke producten zoals zeep, schoonmaakmiddelen, afwasmiddel, wasverzachter, toiletverfrisser en sprays bevatten parfums.
Geneesmiddelen
Op de huid en de slijmvliezen toegepaste geneesmiddelen (zalf, oogdruppels, oordruppels) kunnen ook geparfumeerd zijn.
Overige producten
Ook industriële producten en papier en papierproducten (luiers, zakdoekjes, toiletpapier) kunnen parfums bevatten. Nogal wat synthetisch bereide parfumgrondstoffen worden ook in voeding en dranken toegepast. Dat geldt ook voor natuurlijke parfumgrondstoffen (smaakstoffen) zoals kaneel, kruidnagel en vanille. Iedereen komt dus eigenlijk dagelijks in contact met parfumgrondstoffen.
Wat bedoelt de dermatoloog met ‘parfummixen’?
De parfummixen zijn 2 mengsels van parfumgrondstoffen die in zeer veel parfums voorkomen (Parfummix I en Parfummix II). De mengsels worden gebruikt om te testen op allergie voor parfum. Een positieve plakproefreactie duidt dus op een allergie voor één of meer parfumgrondstoffen. Wanneer in de routine allergietest de parfummix positief is kan de dermatoloog eventueel de verschillende stoffen apart testen. Lyral is ook een vrij veel gebruikte parfumgrondstof en is ook apart opgenomen in de standaard reeks met allergietesten (Europese standaardtest).
Parfum mix I
Cinamylalcohol (kaneelalcohol)
Ruikt naar hyacint
In natuurlijke producten zoals Perubalsem, kaneel, propolis.
Geurstof in cosmetica, deodorantia, wasmiddelen, zeep en parfums
Als smaakstof in dranken, snoepgoed en tandpasta.
Cinnamaldehyde
Kruidige lucht
Onderdeel van kaneelolie
Gebruik vergelijkbaar met kaneelalcohol (zie hierboven)
Eugenol
sterke kruidnagel geur
komt van nature voor in kruidnagel, rozen, anjers, violen
Geurstof in cosmetica, haarverzorgingsproducten, aftershave, etc.
Smaakstof in voedingsmiddelen, tandpasta, mondwater
gebruikt in tandheelkunde (vulmiddelen)
gebruikt als antisepticum
Isoeugenol
milde kruidnagelgeur
gebruik vergelijkbaar met eugenol (zie hierboven)
Geraniol
Rozengeur
Natuurlijke geurstof die in honderden essentiele olieën voorkomt. Sterk aanwezig in lavendelolie en citronella
Wordt zeer algemeen toegepast in alle soorten cosmetica
α-amylcinnamaldehyde
Jasmijngeur
Synthetische olie
Gebruikt in parfums, cosmetica en zeep
Hydroxycitronellal
Lelietjes-der-dalen geur
synthetische geurstof
Gebruikt in parfums, zeep, cosmetica, aftershave
Soms gebruikt in insecticide en antiseptica
Oak moss
Houtachtige geur
Essentiele olie gewonnen uit bepaalde soort korstmos
Wordt algemeen gebruikt in aftershaves en andere cosmetische producten voor mannen.
Parfum mix II
Alpha-Hexylcinnamaldehyde
Ruikt naar citrus en tropische bloemen
Algemeen gebruikt in cosmetica
Komt van nature voor in kamille
Citral
sterke citroengeur
parfum
zeep
Citronellol
parfum
deodorant
zeep
haargel
insectenverdrijvers
Farnesol
versterkt andere geuren
parfums
zepen
Coumarin
ruikt naar pas-gemaaid gras
parfums
conditioners van kleding
Lyral
lelie-en cyclamengeur
veel toegepast in parfums en andere cosmetica
Hoe ziet allergisch contacteczeem door geurstoffen er uit?
Allergisch contacteczeem door parfumgrondstoffen is meestal een jeukende rode uitslag met schilfering. Contacteczeem veroorzaakt door geurstoffen komt vooral voor in de hals, op het coeur, achter de oren, op de polsen, in de baardstreek en onder de oksels. Daar worden immers producten met hoge concentraties parfumgrondstoffen aangebracht, zoals parfum, aftershave en deodorant. Ook kan het eczeem elders op het gelaat en vooral op de oogleden voorkomen. In principe kan overal op de huid eczeem ontstaan bij contact met geparfumeerde producten.
Hoe kan ik contacteczeem door geurstoffen voorkomen?
Vermijd contact met geparfumeerde producten en parfumgrondstoffen. Dat is wel heel moeilijk, omdat geurstoffen in zoveel producten voorkomen. Koop parfum-vrije cosmetica. Als er geurstoffen in cosmetische producten aanwezig zijn worden deze in de lijst van ingrediënten aangegeven met de woorden ‘parfum’, ‘perfume’, ‘fragrance’, of ‘aroma’. Overigens komt het regelmatig voor dat mensen die allergisch zijn voor parfums toch bepaalde geparfumeerde producten kunnen verdragen. De stof waarvoor men allergisch is zit dan niet in dat parfum. U kunt ook proberen, als u toch lekker wilt ruiken, om parfum op uw kleding aan te brengen. Daarbij moet wel bedacht worden dat dit soms toch ook nog eczeem kan veroorzaken omdat het parfum zich toch nog kan verspreiden door de lucht. Eczeem aan de oogleden is nog wel eens het gevolg van dit ‘verdampend’ parfum.
Zijn er andere stoffen die ik moet vermijden?
U moet met name ook de parfums van een ander proberen te vermijden. Wanneer uw partner parfums gebruikt, kunt u daarvan last krijgen. Dat geldt natuurlijk ook voor contact met parfums door de lucht: als u een parfum ruikt, krijgt u de stoffen ook op de huid. Wanneer u op een feestje vertoeft met lekker geurende mensen, kunt u daardoor de volgende dag eczeem krijgen, met name rond de ogen en op het gezicht. Denk ook aan de toiletverfrisser en geparfumeerd toiletpapier. Let ook op geparfumeerde producten op het werk, in de huishouding en in uw hobby’s.
Hoe weet ik welke producten ik wel gebruiken kan?
Als Lyral of de bestanddelen van de parfummix in zodanig hoge concentraties in cosmetische producten aanwezig zijn, dat ze problemen kunnen veroorzaken bij allergische mensen, staat dat tegenwoordig op het product of de bijsluiter. Toch is het helemaal niet zeker, dat u van zo’n product last zult krijgen. Als u een nieuw geparfumeerd product koopt, weet u van tevoren niet of u daar wel of geen last van zult krijgen. Als u al een product heeft kunt u het testen door het op de normale gebruikswijze op een klein huidgebied toe te passen. Een goede manier is om het product tweemaal per dag gedurende maximaal 14 dagen in de elleboogsplooi aan te brengen. Is er binnen 14 dagen niets te zien en ontstaat geen jeuk, dan kunt u er praktisch zeker van zijn dat u voor dat product niet allergisch bent. Deze test heet de ‘zelftest’.
gerelateerde onderwerpen
allergie (algemeen)
contactallergisch eczeem
zeep
allergie voor cosmetica
allergie voor tandpasta
literatuur
Bennike NH et al: Trends in contact allergy to fragrance mix I in consecutive Danish patients with eczema from 1986 to 2015: a cross-sectional study. Br J Dermatol. 2017 Apr;176(4):1035-1041