Anafylactische shock
Wat is een anafylactische shock?
Een anafylactische shock is een zeer plotseling optredende, heel ernstige allergische reactie. Wanneer de anafylactische shock niet goed behandeld wordt kan de patient overlijden.
Wat zijn de verschijnselen?
de volgende verschijnselen kúnnen ontstaan bij een anafylaxie:
· Lage bloeddruk
· Duizeligheid en flauwvallen
· Ademhalingsmoeilijkheden
· Opgezwollen gezicht
· Braken
Ontstaan deze verschijnselen: verlies dan geen tijd en bel 112 !
Neem daarna zo mogelijk aanvullende maatregelen
Hoe ontstaat een anafylactische shock?
Bij anafylaxie ontstaat feitelijk een heel heftige, ongecontroleerde reactie van het eigen immuunsysteem op een stofje (een allergeen) van buitenaf. Het hele lichaam doet mee met deze heftige reactie
Welke stoffen kunnen een anafylactische shock veroorzaken?
Zoals gezegd wordt een anafylactische reactie veroorzaakt door een allergeen. Een allergeen is een lichaamsvreemde stof (meestal een eiwit) die een allergische reactie kan uitlokken. Er zijn heel veel verschillende allergenen, maar niet alle allergenen zijn even berucht als het gaat om het uitlokken van anafylaxie. De allergenen kunnen in voeding zitten. Beruchte voorbeelden zijn pinda’s, noten en schaaldieren. Ook bijengif en wespengif zijn bekende allergenen net als latex (in handschoenen, balonnen, catheters etc.).
Hoe ontstaat de reactie?
Het immuunsysteem valt het betreffende allergeen (bijvoorbeeld wespengif) aan met een bepaald eiwit, het IgE. IgE maakt ontstekingsstoffen los uit de mestcellen in het lichaam. Dit is in principe een normale gang van zaken. De immuunreactie loopt echter uit de hand wanneer er te grote hoeveelheden IgE worden aangemaakt en als gevolg daarvan heel veel ontstekingsstoffen (zoals histamine) loskomen uit de mestcellen. Dan ontstaat onder andere de bloedvatverwijding en bloeddrukdaling die lijdt tot shock en overlijden van de patient.
Vaak is maar een zeer kleine hoeveelheid allergeen nodig om deze zeer heftige reactie uit te lokken. In sommige gevallen is zelfs een spoor van zo’n allergeen genoeg om een anafylactische shock te veroorzaken.
Een anafylactische shock kan vrijwel onmiddellijk na het contact met het allergeen ontstaan maar soms kan het ook iets langer duren voordat de heftige reactie ontstaat.
Hoe wordt het behandeld?
Een anafylactische shock ontstaat snel en is levensgevaarlijk dus moet er SNEL gehandeld worden.
Mensen die bekend zijn met een anafylactische reactie dragen meestal een injectiepen met adrenaline bij zich om al bij de verschijnselen de immuunreactie tegen te gaan. Soms kan het nodig zijn dat een omstander de injectie moet toedienen als de patient dat zelf niet meer kan. Ook na het plaatsten van de injectie is het van belang zo snel mogelijk naar het ziekenhuis gebracht te worden omdat in veel gevallen een eenmalige injectie met de ‘autoinjector’ niet voldoende bescherming tegen de reactie geeft maar deze soms slechts uitstelt.
Dus:
* BEL 112 ! (of laat dat doen door een omstander)
* leg de patient zo mogelijk plat neer, liefst met de benen iets omhoog (Trendelenburg houding)
* indien deze aanwezig is: dien de adrenaline autoinjector toe (buitenkant bovenbeen)
In de ambulance kan de vervolgbehandeling bestaan uit toedienen van zuurstof en eventueel een herhaling van de adrenaline toediening.
literatuur
anafylactische shock op EHBO.nl
gerelateerde onderwerpen