Droge mond
Komt een droge mond veel voor?
Ja, het voortdurend last hebben van een droge mond (xerostomie) komt heel veel voor. Het wordt vooral veroorzaakt door verminderde aanmaak van speeksel. Bij het ouder worden neemt de speekselproductie geleidelijk af en het zijn dan ook vooral ouderen die last hebben van dit probleem. Verminderde speekselproductie kan echter ook voorkomen bij bepaalde aandoeningen en ook als gevolg van sommige medicijnen.
Wat is speeksel?
Speeksel speelt een belangrijke rol bij vele functies van de mond. Zo is het van belang bij het spreken, het eten (doorslikken bijvoorbeeld) en het voorkomen van infecties in de mond. Speeksel bestaat voor 1% uit eiwitten zoals enzymen, de overige 99% is water. Grote speekselklieren bevinden zich in de wang (parotis klier), bij de kaakrand (submandibulaire klier) en onder de tong (sublinguale klier). Kleinere speekselkliertjes komen verspreid door de mond voor.
Wat zijn de gevolgen van een tekort aan speeksel?
Wanneer er te weinig speeksel wordt geproduceerd ontstaan er makkelijker infecties met bijvoorbeeld candida-gisten en bacteriën. Ook cariës (gaatjesvorming in de tanden) ontstaat sneller, evenals een slechte adem (halitosis). Door de droge mond kan een gevoel van benauwdheid ontstaan, een droge keel en een hese stem. Buitengewoon hinderlijk is het steeds terugkerende dorstgevoel.
Hoe wordt een droge mond veroorzaakt?
0 zoals gezegd komt een droge mond vaker voor bij ouderen. Geschat wordt dat zeker 25% van de 60+-ers last heeft van een chronische droge mond.
0 bij vrouwen kan verandering van de hormoonhuishouding in de menopauze leiden tot verminderde speekselproductie.
0 ook geneesmiddelen kunnen de speekselproductie verminderen. Met name sommige diuretica (‘plaspillen’), pijnstillers en antihistaminica kunnen hiertoe leiden.
0 na bestraling van kanker in het hoofd-hals gebied kan door beschadiging van het speekselklierweefsel de speekselproductie (sterk) afgenomen zijn.
0 sommige autoimmuunziekten zoals de ziekte van Sjögren maar ook diabetes kunnen leiden tot een chronische droge mond.
Hoe wordt het behandeld?
Bij beginnende klachten van een droge mond kunnen eenvoudige maatregelen vaak tot een aanzienlijke verbetering van de klachten leiden:
0 de mond regelmatig bevochtigen met kleine slokjes water.
0 kauwgom kauwen stimuleert de speekselklieren tot het extra aanmaken van speeksel.
0 beperk het gebruik van koffie, alcohol en koolzuurhoudende dranken.
Bij meer gevorderde klachten van een droge mond kan kunstspeeksel worden toegepast. Dit kan door uw arts worden voorgeschreven maar het is ook zonder recept bij de apotheek verkrijgbaar.
Bij langdurige klachten van een droge mond is het verstandig om regelmatig de tandarts te bezoeken om het gebit op schade te controleren en eventuele preventieve maatregelen te kunnen nemen.
gerelateerde onderwerpen
tandvleesontsteking
syndroom van Sjögren
candida-infectie van de mond
lichen planus in de mond
burning mouth syndrome
9 tips tegen een droge mond
literatuur
Villa A et al: Diagnosis and management of xerostomia and hyposalivation. Ther Clin Risk Manag. 2015; 11: 45–51 (volledig artikel)