Miliaria (zweetpuistjes)
Wat zijn miliaria?
Miliaria (zweetpuistjes) zijn algemeen voorkomende kleine pukkeltjes op de huid die ontstaan door afsluiting van de zweetkliertjes. In Nederland is het een probleem dat vooral wordt gezien bij baby’s.
Wie krijgt ze?
Miliaria ontstaan in warme vochtige omstandigheden. In koele klimaten zoals in Nederland komt het niet zoveel voor bij de algemene populatie. Bij jonge kinderen, vooral baby’s, wordt het wel vaker gezien.Volwassenen kunnen het ontwikkelen wanneer zij verblijven in een warme vochtige omgeving (sauna, de tropen etc) en dan vooral wanneer zij zich inspannen. Miliaria krijgen nog meer kans als er in deze klimatologische omstandigheden ook nog eens druk op de huid wordt uitgeoefend. Gedacht kan worden aan strak zittende kleding, druk op de billen of de rug bij zitten in een warme auto, in bed liggen in een tropische hotelkamer zonder airconditioning etc.De gevoeligheid voor het ontwikkelen van miliaria is overigens van persoon tot persoon verschillend. Geschat wordt dat ongeveer een kwart van de Nederlandse bevolking vrij makkelijk miliaria kan ontwikkelen.
Welke soorten zijn er?
Er worden meerdere soorten miliaria onderscheiden:
Miliaria crystallina: dit type miliaria is het meest algemeen voorkomende type. De afsluiting van de zweetkliertjes vindt zeer oppervlakkig plaats waardoor een met helder vocht gevuld blaasje ontstaat. Deze blaasjes gaan makkelijk kapot.
Miliaria rubra (in het Engels: prickly heat): presenteert zich als kleine rode bultjes die intens kunnen jeuken. De afsluiting van de afvoergang van het zweetkliertje is bij miliaria rubra dieper in de huid gelegen. Ook dit type komt veel voor.
Miliaria profunda: deze vorm van miliaria is veel zeldzamer. Bij dit type is er niet alleen een afsluiting van de zweetkliertjes, maar wordt er ook zweet vanuit de zweetklieren of vanuit de afvoergangetjes ín de huid geperst. Dit geeft een jeukende en ook pijnlijke ontstekingsreactie.
Miliaria pustulosa: dit is hetzelfde als miliaria profunda, maar er is nu tevens sprake van een bacteriële ontsteking die het geheel compliceert. Er zijn nu ook puistjes zichtbaar. Deze vorm geneest niet snel en vaak zijn antibiotica nodig om de huid weer geheel tot rust te brengen.
Hoe wordt het behandeld?
Het belangrijkste in de behandeling is het vermijden van de uitlokkende factoren: zorg voor goede ventilatie en luchtige kleding. Voorkom ook irritatie en wrijving met bijvoorbeeld kleding.Verkoelende gels en lotions kunnen de jeuk verlichten. In ernstiger gevallen kunnen corticosteroid crèmes worden toegepast.
Bij de behandeling van miliaria bij baby’s volstaat meestal het kind luchtige kleding aan te trekken en de omgeving goed geventileerd te houden. Zet de wieg van de baby niet te dicht bij een warmtebron.
Gerelateerde onderwerpen
zweten
puistjes – overzicht
erythema toxicum neonatorum (borelingboutons)
Literatuur
Pereira Reginatto F et al: Benign skin disease with pustules in the newborn. An Bras Dermatol. 2016 Mar-Apr; 91(2): 124–134 (volledig artikel)