Roodvonk
Wat is roodvonk?
Roodvonk (scarlatina, scarlet fever) is een infectieziekte die door een bacterie wordt veroorzaakt. De boosdoener is een streptokok (bètahemolytische streptokok groep A). De ziekte wordt vooral op de kinderleeftijd gezien bij kinderen van 3 tot 12 jaar.
Hoe ontstaat het?
De streptokok-bacteriën komen het lichaam binnen via de mond of de neus en worden vooral overgebracht door hoesten en niezen. Soms kunnen de bacteriën ook via lichamelijk contact worden overgebracht, bijvoorbeeld via de huid. Wanneer de huid, meestal de hand, vervolgens in contact komt met het mondslijmvlies (duimen, vingers aflikken etc.) kan de streptokok worden overgedragen. Toch vinden waarschijnlijk de meeste besmettingen toch plaats via aanhoesten door een besmet persoon. De symptomen van roodvonk verschijnen 1 tot 7 dagen nadat de besmetting plaatsvond.
Dezelfde streptokok bacterie die betrokken is bij het ontstaan van roodvonk kan bij infectie van de huid wondroos (erysipelas) veroorzaken.
Hoe ziet roodvonk eruit?
De ziekte begint meestal met keelpijn, koorts en malaise. Kenmerkend voor roodvonk is de “aardbeientong”. Kort na de besmetting wordt de tong wit van kleur met rode papillen (zie foto) Na 3 dagen is de tong felrood en gezwollen. Op de 3e of 4e dag van de besmetting wordt de gelaatshuid felrood. Alleen de huid rondom de mond blijft normaal van kleur. Ook de rest van de huid begint roze tot rood te verkleuren, eerst bij de oksels en liezen, maar al snel is het grootste deel van de huid erbij betrokken. In deze roze-rode verkleuring verschijnen speldeknop-grote rode, iets ruw aanvoelende puntjes.
Na enkele dagen neemt de koorts weer af en verdwijnt de roodheid van de huid. Typisch is dat de oude hoornlaag van de huid na de roodvonk in veel gevallen versneld wordt vernieuwd; dit gaat gepaard met een uitgebreide vervelling van de huid, die vooral aan de handpalmen en voetzolen opvallend is. Dit vervellen kan in totaal wel 3 weken duren.
Kan roodvonk ook problemen op lange termijn geven?
Roodvonk kan in zeer zeldzame gevallen complicaties geven zoals acuut reuma, nierfunctiestoornissen, sepsis (bloedvergiftiging) en hersenvliesontsteking. Omdat roodvonk tegenwoordig sneller herkend en behandeld wordt dan vroeger komen deze complicaties gelukkig niet veel meer voor.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt door Uw arts meestal ‘op het oog’ gesteld aan de hand van de typische ziekteverschijnselen bij roodvonk. Aanvullend kan er eventueel ook een keelkweek of bloedonderzoek worden gedaan om de bacterie aan te tonen. De uitslag zal in de regel niet worden afgewacht, maar wordt de behandeling direct gestart.
Hoe wordt het behandeld?
Roodvonk wordt meestal behandeld met een antibioticumkuur van 7-10 dagen.
Wat kunt u verder doen?
neem bij het vermoeden van roodvonk altijd contact op met de huisarts en volg de adviezen van de arts nauwkeurig op.
laat uw kind goed rusten.
zorg dat uw kind voldoende drinkt.
geef aan de school door dat uw kind roodvonk heeft. Gezien het besmettelijk karakter van de ziekte is het waarschijnlijk dat schoolgenootjes de ziekte ook zullen ontwikkelen. Door het melden aan de school kan de ziekte bij andere kinderen misschien eerder herkend en behandeld worden.
Aan roodvonk gerelateerde onderwerpen
overzicht uitslag en vlekjes bij kinderen
vijfde ziekte
mazelen
erysipelas (wondroos)