Waterpokken
Wat zijn waterpokken?
Waterpokken is een zeer besmettelijke, maar goedaardige, kinderziekte. Deze gaat gepaard met blaasjes op de huid en jeuk. Vrijwel alle kinderen in Nederland en België maken deze ziekte door.
Hoe wordt het veroorzaakt?
Waterpokken worden veroorzaakt door het varicella-zoster virus. Het virus wordt verspreid door de lucht (door uitgehoeste vochtdruppeltjes) of door direct contact met de blaartjes. De incubatietijd (de tijd tussen het moment van besmetting en het ontstaan van de eerste blaasjes) is twee tot drie weken. Tot het moment dat alle blaasjes ingedroogd zijn blijft het kind besmettelijk. Deze periode duurt 10 tot 12 dagen.
Het varicella zoster virus is hetzelfde virus dat gordelroos (herpes zoster) veroorzaakt.
Hoe ziet het eruit?
De eerste verschijnselen zijn rode vlekjes die zich al snel ontwikkelen naar blaasjes die met helder vocht gevuld zijn. Na enkele dagen drogen de blaasjes in en vormen zich korstjes. Deze korstjes verdwijnen vanzelf, maar laten soms een littekentje na.
De blaasjes kunnen overal op de huid voorkomen. Kenmerkend voor waterpokken is dat er ook blaasjes kunnen ontstaan op het behaarde hoofd.
Een ander veel voorkomend verschijnsel is jeuk. Ook kan een keelontsteking ontstaan en soms ook lichte koorts. Kinderen zijn overigens meestal niet echt ziek.
Soms kunnen bacterieën zich nestelen in de resten van de blaasjes, vooral na krabben. Dit kan grotere plaatselijke ontstekingen geven en vaak ook grotere littekens.
Wie krijgt het?
In Nederland en België zijn het vooral kinderen tussen 2 en 8 jaar oud die waterpokken doormaken. Als het kind eenmaal waterpokken heeft gehad zijn er antistoffen tegen het virus opgewekt en kan de ziekte bij hernieuwde besmetting in de toekomst in principe niet nóg eens toeslaan. Dit kan overigens wel gebeuren bij personen met een sterk verminderde weerstand: bij hen kan een waterpokkeninfectie zelfs tot gevaarlijke situaties leiden.
Vermijdt tijdens de infectie contact met baby’s, personen met een verminderd immuunsysteem en zwangeren.
Hoe wordt het behandeld?
Waterpokken gaan vanzelf over, dus behandeling is niet nodig. Soms is de jeuk zo heftig dat behandeling met zinklotion zinvol is. Deze lotion is zonder recept bij de apotheek verkrijgbaar. Wanneer er sprake is van een bacteriële infectie van de blaasjes kan een desinfecterende crème of antibioticum crème worden toegepast.
Wanneer ernstige ziekteverschijnselen en/of hoge koorts ontstaan kan het zijn dat het immuunsysteem van het lichaam onvoldoende werkt of dat een complicatie is opgetreden: het is dan belangrijk snel de huisarts te consulteren.
Schrijf ergens op dat uw kind waterpokken heeft gehad en bewaar deze informatie goed: het kan voor uw kind later belangrijk zijn om zeker te weten of hij of zij de infectie daadwerkelijk heeft gehad.
Voor wie kunnen waterpokken gevaarlijk zijn?
Volwassenen (en kinderen ouder dan 14 jaar) die waterpokken krijgen zijn daar meestal veel zieker van dan jonge kinderen.
Vooral zwangere vrouwen en mensen met een verminderde afweer kunnen ook ernstiger complicaties ontwikkelen zoals encefalitis en longontsteking. Ook baby’s (vooral van moeders die zelf geen waterpokken gehad hebben en dus geen antistof bescherming via de moeder hebben) lopen risico’s op een ernstiger beloop. Bij deze groepen is behandeling met anti-virus geneesmiddelen meestal aangewezen. Omdat deze behandeling om optimaal effectief te zijn snel begonnen moet worden is het verstandig snel contact op te nemen met uw huisarts.
Aan waterpokken gerelateerde onderwerpen
gordelroos
waterpokken en zwangerschap
overzicht vlekjes bij kinderziekten
Huidinbeeld: foto’s van waterpokken
Literatuur
Lamont RF et al: Varicella Zoster Virus (Chickenpox) Infection in Pregnancy. BJOG. 2011 Sep; 118(10): 1155–1162. (volledig artikel)