aambeien
Wat zijn aambeien?
Aan de binnenzijde van de anus bevinden zich kleine zwellichamen van slijmvlies die de anus lekdicht afsluiten. Wanneer deze zwellichamen ‘uitzakken’ noemt men ze aambeien of hemorroïden.
Hoe ontstaan ze?
Aambeien ontstaan wanneer er teveel druk op de zwellichaampjes komt te staan. De aambeien worden dan iets naar buiten geperst en kunnen in sommige gevallen zelfs helemaal uitpuilen.
De belangrijkste oorzaken van het ontstaan van aambeien zijn:
* te harde ontlasting
* overgewicht
* veel zitten
Wat zijn de klachten?
Aambeien kunnen klachten geven die variëren van irritatie tot heftige pijnklachten bij de anus. Omdat de uitgezakte zwellichaampjes kunnen leiden tot belemmering van de doorbloeding kan stuwing ontstaan, waardoor aambeien kunnen gaan bloeden. Ook kan er een stolling (thrombus) in de zwellichaampjes ontstaan. Dit heet een getromboseerde aambei: deze zijn vaak ook bijzonder pijnlijk.
Hoe zijn ze te voorkomen en te verminderen?
Door onderstaande leefregels te volgen kunnen de klachten van aambeien worden verminderd:
* ontlasting zacht houden:
* veel voedingsvezels eten
* voldoende water drinken
* voldoende bewegen
Is er extra onderzoek nodig?
De klachten die kunnen ontstaan (pijn, bloedverlies) kunnen óók bij andere aandoeningen in het gebied van de anus voorkomen. Daarom zal de arts u altijd onderzoeken. Dit onderzoek bestaat uit een inspectie van de anus en het gebied eromheen. Ook zal met de vinger een inwendig onderzoek plaatsvinden. Bij sommige patiënten kan het nodig zijn nog verder onderzoek te verrichten, zoals een rontgenfoto of een endoscopisch onderzoek (=kijkonderzoek).
Wat is de behandeling?
Wanneer de bovengenoemde leefregels onvoldoende vermindering van de klachten geven kan behandeling nodig zijn.
zalfbehandeling
Vaseline-cetomacrogolcreme kan gebruikt worden om de huid soepel te houden. Deze zalf bevat geen echte medicijnen maar verzorgt de huid goed.
Als dat niet voldoende werkt kan geprobeerd worden de pijnklachten te verminderen met lidocainezalf. Lidocaine verdooft de huid en is daardoor vaak een effectieve pijnbestrijder. Het is een echt geneesmiddel, maar is toch zonder recept bij de apotheek te koop. Wel is het verstandig om lidocaine bevattende zalf niet langer dan een paar weken achter elkaar te gebruiken. Als de klachten dan nog niet over zijn is het verstandig opnieuw de huisarts te raadplegen.
De meest gangbare operatieve behandelingen zijnbehandelingen zijn:
rubberbandligatie
het uitgezakte slijmvlies wordt met een elastiekje afgebonden. Dit gebeurt met behulp van de proctoscoop (op het plaatje in de linkerhand van de operateur) en een speciaal apparaatje om de aambei aan te zuigen. Vervolgens wordt het elastiekje er omheen geschoten. Het afgebonden slijmvlies sterft af en wordt inclusief het elastiekje na een aantal dagen met de ontlasting afgevoerd.
schroeitechniek
hierbij worden de aambeien weggeschroeid met infrarood licht.
inspuittechniek
bij deze techniek wordt een vloeistof onder de aambei gespoten met het doel het slijmvlies weer ‘terug te plakken’ op de oorspronkelijke plaats. Dit gebeurt door verkleving aan de onderlaag.
De behandelingen vinden in principe poliklinisch plaats.
Wie voert de behandeling uit?
Behandelingen worden uitgevoerd door chirurgen en dermatologen. Meestal is er per ziekenhuis een taakverdeling gemaakt en wordt de behandeling door een van de twee specialismen uitgevoerd. Deze taakverdeling verschilt per ziekenhuis.
gerelateerde onderwerpen
overzicht anale klachten
pijnklachten bij de anus (overzicht)
fissura ani
peri-anaal trombose
anale jeuk
mariske
proctalgia fugax (kramp bij de anus)
Literatuur
Cocorullo G et al: The non-surgical management for hemorrhoidal disease. A systematic review. G Chir. 2017 Jan-Feb;38(1):5-14.